Kekeliruan timbul kerana ramai yang salah erti akan pindaan akta ini sebagi pindaan kepada Perlembagaan Persekutuan. Sebenarnya isu ini hanya membabitkan usul pindaan Akta 355 dan Mahkamah Syariah, dan bukannya membabitkan perlembagaan.
RASANYA ramai yang masih keliru berhubung rancangan Pas
Kelantan mengusulkan pindaan Rang Undang-Undang Akta Mahkamah Syariah (Bidang
Kuasa Jenayah) 1965 (Akta 355). Perkara utama yang perlu difahami di sini ialah,
usul ini bukan untuk meminda Perlembagaan, tetapi sekadar meminda satu akta
yang bertujuan memantapkan kedudukan Mahkamah Syariah.
Sebab itu, untuk meluluskan akta ini hanya memerlukan
majoriti mudah di Parlimen dan bukanya majoriti dua pertiga.
Kekeliruan timbul kerana ramai yang salah erti akan pindaan
akta ini sebagi pindaan kepada Perlembagaan Persekutuan. Sebenarnya isu ini
hanya membabitkan usul pindaan Akta 355
dan Mahkamah Syariah, dan bukannya membabitkan perlembagaan.
Majoriti mudah (simple majority) bermaksud jumlah undi yang
diperolehi mestilah sama atau melebihi jumlah undi yang menentang.
Manakala untuk tujuan meminda Perlembagaan Persekutuan pula
diperlukan persetujuan dua pertiga ahli Dewan Rakyat. Ini bermaksud jumlah
persetujuan yang lebih banyak daripada majoriti mudah, iaitu undi majoriti dua
pertiga ahli parlimen. Maknanya pertiga 148 daripada 222 orang ahli parlimen
mesti bersetuju atau menyokong.
Realiti politik hari ini kalau digabungkan semua ahli
Parlimen beragama Islam dari UMNO, Pas, PKR, Amanah, PBB dan DAP jumlah mereka
hanya 135 orang. Ini tidak memenuhi bilangan majoriti untuk meminda
Perlembagaan.
Persoalannya sekarang ialah apakah yang sebenarnya yang
dicadangkan oleh Pas Kelantan? Pas Kelantan mencadang untuk meminda akta
berhubung Mahkamah Syariah dan bukannya meminda Perlembagaan Persekutuan.
Perkara utamanya adalah cadangan meminda Akta 355 supaya bidang kuasa Mahkamah
Syariah dapat dipertingkatkan dan diperluaskan sejajar dengan peningkatan
janayah keganasan masa kini.
Secara tidak langsung, ini dapat menaikkan taraf Mahkamah
Syariah yang masih di takuk lama dengan hukumannya yang paling tinggi jauh
lebih rendah dari Mahkamah Majistret iaitu maksimum tiga tahun penjara, enam
kali sebatan, denda RM5000 atau kombinasi antaranya.
Secara realiti, kesalahan-kesalahan jenayah syariah sudah
termaktub dalam undang-undang sedia ada Malaysia, sama ada di dalam Kanun
Keseksaan atau Enakmen Jenayah Syariah negeri-negeri.
Namun, hukumannya tidak selari dengan hukuman sebenar yang
disediakan oleh syariah kecuali kesalahan yang membawa hukuman takzir.
Sekiranya pindaan Akta 355 ini diluluskan, empat daripada enam kesalahan
syariah itu sudah boleh dilaksanakan.
Apabila berlaku pertentangan di antara undang-undang negeri
yang diluluskan oleh Dewan Undangan Negeri (DUN) dan undang-undang persekutuan
yang diluluskan oleh Parlimen, maka Perlembagaan memperuntukkan bahawa
undang-undang yang diluluskan oleh Parlimen yang dikira sah. Ini bermakna,
dalam kes jenayah Kanun Keseksaan akan terpakai. Di sinilah perlunya kepada
usul untuk menggunapakai Perkara76A(1). Usul ini bukan bermaksud meminda
Perlembagaan.
Timbalan Pengerusi Jawatankuasa Teknikal Kanun Jenayah
Syariah II, Datuk Dr Mohamed Fadzli Hassan pada 29 Mei 2016 berulangkali
mengingatkan bahawa hanya Perkara 76A(1) digunapakai dan bukannya meminda
Perlembagaan.
Perkara 76A(1) memberi kuasa kepada Parlimen untuk
membenarkan mana-mana negeri membuat undang-undang untuk dilaksanakan dalam
negeri tersebut walaupun ia adalah di bawah bidang kuasa Parlimen. Untuk meluluskan usul pindaan Akta 355 dan usul di bawah
Perkara 76A(1) ini pula hanya memerlukan undi majoriti mudah sahaja dan
bukannya majoriti mutlak dua pertiga.
Jika perlembagaan yang hendak dipinda sudah tentu memerlukan
persetujuan majoriti dua pertiga. Namun apa yang diusulkan oleh Pas Kelantan
bukannya untuk meminda perlembagaan. Sebaliknya, Pas Kelantan hanya memohon
kebenaran Parlimen untuk menggunakan perkara 76 (A) 1 bagi meminda Akta 355
memandangkan ia di bawah bidang kuasa Persekutuan.
Sekiranya usul ini diluluskan dan pindaan dibuat terhadap
Akta 355, ia akan terpakai kepada kesemua Mahkamah Syariah di Malaysia. Dengan
itu semua Mahkamah Syariah boleh menggunakan pakai semua jenis hukuman
melainkan hukuman mati dengan syarat kesalahan-kesalahan itu diperuntukkan di
dalam enakmen masing-masing.
Kenapa pindaan ini perlu dibuat di Parlimen? Walaupun
kerajaan negeri mempunyai kuasa dalam urusan agama Islam,ini tidak bermakna
kerajaan negeri mempunyai kuasa eksklusif untuk membuat undang-undang dalam
semua perkara berkaitan dengan Islam.
Keadaan ini berlaku kerana Perlembagaan hanya menghadkan
kuasa kerajaan negeri di dalam perkara yang berkaitan dengan undang-undang
keluarga, wakaf, zakat dan jenayah-jenayah syariah, sedangkan hukum Islam
adalah luas mencakupi segala bidang kehidupan.
Isu ini timbul buat pertama kalinya ketika Dewan Undangan
Negeri Kelantan meluluskan dengan sebulat suara Enakmen Jenayah Syariah II,
1993 pada 25 November 1993. Seterusnya Dewan Undangan Negeri Terengganu pula
meluluskan Enakmen Jenayah Syariah (Hudud dan Qisas) 2002 bagi menguatkuasakan
undang-undang jenayah Islam pada tahun 2002.
Pada ketika itu enakmen-enakmen ini tidak dapat dilaksanakan
kerana beberapa faktor di antaranya halangan perundangan dan tidak mendapat
persetujuan dari kerajaan Persekutuan walaupun pada dasarnya enakmen-enakmen
ini adalah sah dan boleh dikuatkuasa sebagai undang-undang negeri.
Antara halangan perundangan yang berkaitan ialah enakmen ini
merangkumi kesalahan-kesalahan yang sebahagian besarnya bertindih dengan
kesalahan-kesalahan yang termasuk di dalam Jadual Kesembilan Senarai Persekutuan.
Oleh kerana kesalahan-kesalahan ini terdapat dalam undang-undang Persekutuan
iaitu Kanun Keseksaan, ia juga bercanggah dengan butiran 1, Senarai Negeri yang
menghadkan kuasa membuat undang-undang jenayah Islam setakat mana ia tidak
‘berkaitan dengan perkara-perkara yang termasuk dalam Senarai Persekutuan’.
Berikutan itu, Prof. Ahmad Ibrahim mencadangkan dua tindakan
yang boleh dilakukan oleh Parlimen iaitu, pertama, meluaskan kuasa kerajaan
Negeri Kelantan melalui Perkara 76A serta meminda atau memansuhkan Akta 355
1965; atau kedua, meminda Senarai Negeri dengan meluaskan bidang kuasa
perundangan negeri-negeri.
Sejajar dengan itu, Pas Kelantan memohon usul untuk mengguna
pakai Perkara76A(1) dan meminda Akta 355 dan ini hanya memerlukan persetujuan
majoriti mudah di Parlimen bagi membantu memperkasakan Mahkamah Syariah.
Penulis merupakan Pensyarah Kanan Pusat Pengajian
Undang-undang, Universiti Utara Malaysia, email: roosniza@outlook.com
See more at: http://www.utusan.com.my/rencana/utama/ruu-355-hanya-pinda-akta-bukan-perlembagaan-1.417411#sthash.nN4xhDZH.dpuf
